Software en hardware in AUTONOOM

AUTONOOM
is een SF-roman over de programmeur Tobias Tolvanen, die buitenaardse software moet ontcijferen. Zijn talent als programmeur in de voorhoede van KI en algoritmes voor kwantumcomputers maakt hem de ideale kandidaat. Het Amerikaanse leger vraagt hem om het zelfstandig op te lossen, maar Tobias begrijpt al gauw dat hij ook bij de buitenaardse hardware moet kunnen. Als hij op zoek gaat naar de ontsnappingscapsule waarin de software is gevonden, blijkt dat er nog veel meer te ontdekken valt en begint het avontuur. Koop het boek om te lezen hoe dat afloopt, hier wat meer uitleg over de softwareproblemen en de hardware die Tobias onderweg tegenkomt. Ik begin telkens met citaten uit het boek in willekeurige volgorde.

https://antonidol.nl/boeken/autonoom>/p>

Debugging kwantumalgoritmes

‘Het debuggen van kwantumalgoritmes is onmogelijk,’ begon Tobias met een paradox. ‘Je moet het algoritme in één keer goed coderen, want je kan het verwerken van een kwantumalgoritme niet even onderbreken om de waarden
van een variabele te controleren. Dat zou de berekening verstoren en je zou een grote bak met willekeurige data hebben.’

Hoe je kwantumalgoritmes van fouten ontdoet is in het boek alleen bekend bij Tobias. Maar hij wordt gevraagd een heel andere uitdaging aan te gaan: het ontcijferen van buitenaardse software, gevonden in een opgepikte
alien ontsnappingscapsule. Zijn kennis en vaardigheden, en zijn sociale situatie zorgen ervoor dat het Amerikaanse leger hem selecteert. Maar lukt dat ontcijferen wel?

https://phys.org/news/2019-06-debugging-tools-quantum.html

De De Bruijn-sequentie

Vier toetsen van het cijferblok waren stofvrij door Roys
vingertoppen: 1,2,8 en 0. Uit de De Bruijn-sequentie volgt dat er van de 10.003 combinaties nog 24 over zijn. Omdat elke serie van vier cijfers geëvalueerd wordt is het minimaal in te drukken aantal toetsen 33. Hij ging recht voor het slot staan, zodat de beveiliger niet kon zien dat hij zo snel mogelijk
280128021802810282018208120821082 intikte.

De Bruijn-rijen zijn vernoemd naar de Nederlandse wiskundige Nicolaas Govert de Bruijn. Hij onderzocht cijferreeksen in een artikel dat in 1946 verscheen in de verslagen van de Koninklijke Nederlandse Academie van
Wetenschappen. De Bruijn-sequenties zijn zo kort mogelijk voor het probleem dat ze oplossen. De wiskunde gaat mij te boven, maar Tobias niet. Uiteindelijk zijn er, als je de vier cijfers die gebruikt worden om het cijferslot te openen
kent, 42 cijfers nodig, maar daarvan zijn er 9 overbodig door de volgorde aan te passen. Het antwoord op de vraag hoeveel keer je een knopje moet indrukken blijkt dus 33. Kijk voor de wiskundige uitleg op puzzling.stackexchange.com.
Waarom moet Tobias eigenlijk cijfersloten hacken?

https://nl.wikipedia.org/wiki/De_Bruijn-rij
of https://en.wikipedia.org/wiki/De_Bruijn_sequence

https://puzzling.stackexchange.com/questions/62423/hacking-an-electronic-keypad

Deep Blue

Schaken? Beelden van Gary Kasparov die zijn laatste
partij tegen Deep Blue opgeeft en in opperste verbazing wegloopt vulden Tobias’ hoofd. Kort daarop gevolgd door de herinnering van de felle reactie van zijn vader, omdat een computer een grootmeester had verslagen. Dit ga ik niet winnen, dacht hij. e7-e8, tikte hij in.

In deze Amerikaanse video is te zien hoe Kasparov in opperste verbazing wegloopt van het schaakbord nadat hij besefte dat hij de beslissende partij had verloren. In het boek bewijst de KI zijn superieure denkvermogen aan Tobias door samen met hem een partijtje te schaken. https://en.wikipedia.org/wiki/Deep_Blue_versus_Garry_Kasparov

AlphaGo

Het neurale netwerk AlphaGo versloeg de Europees kampioen Go in 2015 en de wereldkampioen in 2016, dankzij creatieve zetten die niemand van een computer verwachtte. Het heeft de wijze waarop mensen Go spelen
veranderd. Tobias drukte met zijn vinger op een witte cirkel en schoof die zorgvuldig op een kruispunt in de buurt van een hoek van het bord.

De KI daagt Tobias uit voor een spelletje Go. Kan een KI creatief zijn? Het lijkt erop dat het programma AlphaGo daar blijk van gaf toen hij een onverwachte zet deed, die Go-meesters verbijsterden. Het spel dat begrenst werd door eeuwenoude regels bleek opeens op een heel andere wijze gespeeld te kunnen worden. Lees de details op de Wikipedia pagina van AlphaGo: https://en.wikipedia.org/wiki/AlphaGo

ASIC

‘Serverruimte? Wat voor servers?’
Tobias nam Roy en Marit mee naar het paneel in de zijkant van de keet. Hij schoof het naar binnen en opzij en liet Roy de serverconfiguratie bewonderen.‘Jeetje. Computer van militaire kwaliteit, uniek serverontwerp met applicatiespecifieke chips voor de KI.’ Roy floot tussen zijn tanden. ‘UPS met accu’s. Wat is dat aan het einde?’
‘Minireactor, denk ik. ‘Het levert stroom. Het is een autonoom systeem.’

Tobias krijgt een autonoom computersysteem tot zijn beschikking om zijn taak uit te voeren. De KI heeft een serie Application-specific integrated Circuits (ASIC). Hardwarespecialist Roy is onder de indruk. Verder is de KI een ‘black box’, maar Tobias kan de aansluiting naar zijn kleurenscherm omruilen om iets anders aan te sluiten. Maar wat?

https://en.wikipedia.org/wiki/Application-specific_integrated_circuit

Epoch

‘Ik denk dat het een tijdstip is,’ zei Tobias. ‘De KI vertaalt het naar de basistijd van zijn besturingssysteem.’

‘Het is een getal, Tobias,’ antwoordde Marit, ik zie nergens jaren, maanden, dagen, uren, minuten of seconden.’

‘Dat is niet ongebruikelijk in software. Maar wat is de epoch?’

‘Wat is de wát?’

‘Een epoch is een datum en tijd vanaf wanneer een computer de systeemtijd meet. Dit getal is het aantal seconden tot die epoch. De vraag is wat voor besturingssysteem de KI heeft.

Tobias krijgt een tijdstip van de KI door, maar het is een getal: 1573894343. Tobias herkent het als een getal vanaf een epoch en hij moet het besturingssysteem van de KI raden. Maar welke datum was het? Een epochconverter geeft uitsluitsel. Als je het probeert, kom je uit op de datum en tijd waarop ik deze scène schreef. Maar waarom is die datum in het boek belangrijk?

https://www.epochconverter.com/

Parallelle optische interface

Hij trok uit het voorste vak van zijn rugzak een DisplayPort-kabel. Hij had altijd een eigen kabel mee om zijn laptop aan te sluiten op externe schermen, waar hij zich ook mocht
bevinden. De parallelle optische interface van de normale computer is overdreven. Een DisplayPort-aansluiting kan dit scherm ook wel aansturen.

Parallelle optische interfaces zijn een van de snelste
verbindingen over korte afstanden. De gegevens worden gelijktijdig verzonden en ontvangen via meerdere vezels. De belangrijkste toepassingen voor parallelle optische interfaces zijn te vinden in telecommunicatie en supercomputers. Maar waar heeft Tobias zo’n supersnelle interface voor nodig?

https://en.wikipedia.org/wiki/Parallel_optical_interface

Legpuzzel met kleurenspectrum

Waar moet ik beginnen? Die puzzelstukjes hebben allemaal
maar één kleur. Wat is de voorstelling? Hij pakte met vijf vingertoppen vijf stukjes en liet ze in het midden los. Ze verschilden niet alleen van kleur, ook van toon: sommige waren lichter, andere donkerder. Een kleurenspectrum! Verwoed begon hij stukjes te sorteren op kleur en tint.

Om te leren denken in kleuren, probeert de KI met Tobias te
communiceren via spelletjes met kleuren. De programmeur moet hiervoor een aantal opdrachten oplossen. Een daarvan is een legpuzzel van 1024 puzzelstukjes, die elk maar één kleur hebben. Deze puzzel van The Play Group bestaat echt en zelfs in talloze verschillende varianten. Maar waarom moet Tobias leren denken in kleuren?

https://www.playgroup.design/#1000-colours

Kortom, AUTONOOM bevat meer dan voldoende interessante onderwerpen voor nerds en geeks. En dan hebben we het nog niet eens over de tweede helft van het boek gehad! Die is speciaal voor SF-liefhebbers bedoeld. Wil je weten hoe al deze software en hardware in het grote verhaal past? Klik hier voor 216 pagina’s leesplezier.

Inspiratie voor Het zwaartekrachtprobleem

3d Omslag Het zwaartekrachtprobleemVoor de Sciencefiction en Fantasy Boekenclub Facebook-groep schreef ik onlangs een artikel over de zeven verhalen in de bundel Het zwaartekrachtprobleem en de inspiratie voor die verhalen. Hierbij dit artikel voor iedereen die geen lid is van die exclusieve club :).

Exploded view
Voorbeeld van een Exploded View, de 3D bouwtekening en assemblageinstructies voor een product.

Hoe zouden drones in plaats van containerschepen en vrachtwagens het transport van producten kunnen uitvoeren? Hoe verplaats je grote en zware producten? Wat als een assemblagefabriek de grootte had van een printer en iedereen zo’n apparaat in huis had? Hoe werkt de betaling? Hoe werkt die keten? Maar ook: wat kan er misgaan in dat economisch model? Wie is de dupe van het bestaan ervan? Kan je ook dingen laten bezorgen waar de ontvanger niet op zit te wachten? Wat zijn de onverwachte randverschijnselen?

Dit waren vragen die ik mezelf stelde bij het ontwikkelen van het nieuwe economische systeem op basis van drones in het verhaal De nieuwe keten. Het leverde een spannend verhaal op, waarmee ik de verhalenbundel open. Het heeft de sfeer van ‘The Circle’ en wat van de spanning van ‘Angels & Demons’.

Onzichtbare vrienden
Als je een onzichtbaar vriendje hebt…

Als je een onzichtbaar vriendje hebt die plotseling is verdwenen, wordt je dan gek omdat je géén stemmen in je hoofd hoort? Hoe houd je de herinnering aan hem levend? Hoe overtuig je een psychiater en een linguïst dat je communiceert zoals je met je onzichtbare vriendje communiceerde? Dat je verhalen opschrijft in zijn taal en spreekt in zijn woorden? Alleen een opzienbarende gebeurtenis helpt je dan uit de impasse en uit het gesticht. Je bent niet gek. Maar wat ben je wél?
Met Onzichtbare vrienden schreef ik een kort verhaal met een interessante wending en een verdrietig einde.

Carmen dell'orefice stond model voor Giulia
Carmen Dell’Orefice stond model voor Giulia, het belangrijkste personage in het verhaal Het zwaartekrachtprobleem.

Als je een probleem hebt met de zwaartekracht kan niemand je helpen. Dat ondervindt de oude dame Giulia, die het leven dat ze als een jong fotomodel had voor altijd wil leven. Ze koopt een flitsende zwever, gaat naar de races en regelt een ingrijpende operatie die haar ouderdomskwalen verder moet uitstellen. Maar dan gaat er van alles mis. Giulia zal haar problemen met de zwaartekracht onder ogen moeten zien.

Dat is de premisse van Het zwaartekrachtprobleem, het verhaal dat ik als titelverhaal van de bundel koos. De illustratie van Syd Mead op de omslag was inspiratie voor dit verhaal. Leef mee met de ontwikkelingen die Giulia moet ondergaan in een wereld waar auto’s zweven en medische procedures verder gaan dan je voor mogelijk houdt.

Showroom illustratie van Syd Mead
De showroom illustratie van Syd Mead

Stel: je laat je hersens digitaliseren. Je verwacht een intellectueel steekspel met soortgelijke intelligente wezens op het wereldwijde internet. Maar op hetzelfde moment schiet een kunstmatige intelligentie het denkvermogen van mensen voorbij. Zou die KI er dan niet op gebrand zijn om jouw intelligentie tot de zijne te maken? Wat kan zo’n KI doen om dat te bereiken? En wat kan jouw arts ondernemen om dat te voorkomen?

In het korte verhaal Louter mijn gedachten werk ik deze situatie uit tot een onverwacht einde.

Een doos op zolder
Een bionische vrouw in een doos op zolder.

Nick erft het landhuis waarin zijn moeder jarenlang alleen woonde en vindt op zolder een doos met een biomechanische vrouw erin. In de notitieboeken erbij leest hij dat ze Helena heet. Als ze begint te praten, blijkt ze alle details van zijn verborgen familiegeschiedenis te herinneren alsof het gisteren was. Helena weet hoe zijn vader stierf; hoe zijn oom verdween; wat nog meer? Nick ontrafelt het verleden en ontdekt steeds meer over de rol van zijn vader, hoe zijn oom Helena ontwierp en hij ontdekt de liefde. Hij komt tot een conclusie, maar heeft hij het wel bij het juiste einde?
Unboxing Helena is een dramatisch verhaal waarin ik een familiegeschiedenis voorschotel dat zich ontwikkelt totdat de ware toedracht boven water komt.

Harpoon
De harpoen bestaat echt

Met een harpoen kan je onbruikbare satellieten en capsules uit de graveyard orbit om de aarde trekken en bergen. Die harpoen bestaat echt, maar wie gaat dat doen? Wie zijn de vuilnismannen van de ruimtevaart, die in een scrapperschip het ruimtepuin opruimen en de kostbare metalen eruit halen om te verkopen aan de ruimtewerf? Een verstekeling in de ruimte is haast ondenkbaar, maar toch vinden ze een Russische astronaut in een bevoorradingsschip. Niet alleen is hij levend, hij wil zelf scrapper worden. Maar dat is allemaal schijn. Jesper, de psycholoog aan boord, heeft het door en kan onheil uit de weg blijven. Maar voor hoe lang?

In het verhaal The graveyard orbit schrijf ik over een kat-en-muisspelletje tussen Jesper en de verstekeling, dat alleen maar kan aflopen met een daverend einde.

Als Darryl een veld met afgedankte ruimteschepen vindt die voor mijnbouw op asteroïden werden gebruikt, ontwikkelt zich een sport waarbij hij en zijn vrienden ermee rotsen naar elkaar gooien. Darryl ontwerpt het speelveld en zijn vriend Simon de regels op basis van het aloude trefbal. Dan krijgen ze bericht van de heersende kunstmatige intelligentie: mensen mogen alleen in simulaties levensgevaarlijke sporten spelen, niet in de ruimte zelf. Nu hebben ze meer dan een scheidsrechter nodig: een onderhandelaar. En wie beter dan de ex-president Wilson die ervoor zorgde dat KI’s het mandaat kregen om de wereld te besturen? Tijdens de proefwedstrijd gaat het mis, met catastrofale consequenties die ervoor zorgen dat mensen, robots en KI’s met elkaar moeten samenwerken.

Life 3.0
Life 3.0 van Max Tegmark

In Ontwijk een asteroïde zocht ik naar een verhaal met een sport met kosmische proporties in de asteroïdengordel; mensen die proberen uit de dierentuin die een KI voor ze inricht te ontsnappen (geïnspireerd door Life 3.0 van Max Tegmark); KI’s die uit verschillende zakelijke sectoren zijn ontstaan op het moment dat ze voor wereldomvattende problemen moeten samenwerken.

 

 

Elk verhaal schept zijn eigen wereld met zijn eigen problemen en uitdagingen. Ik wens iedereen veel leesplezier met de sciencefictionverhalenbundel Het zwaartekrachtprobleem.

Een Nederlandse stem in Scrivener voor Windows 3 Text-to-Speech engine

Afbeelding van de Spraakinstellingen in Scrivener De essentie is dat je uit de verzameling met alle stemmen die beschikbaar zijn NL_Frank kopieert naar een Registry-setting die Scrivener ook herkent.

Het artikel van Martin Brinkmann op ghacks.net legt het allemaal uit.

Hoe voeg je Frank toe? Een stem voor tekst-naar-spraak toevoegen aan uw pc

Wil je liever een vrouwelijk stem? Dan kan je voor Hanna kiezen.

Hoe voeg je een Nederlands stem toe aan de Text-To-Speech-engine die Scrivener 3.0 voor Windows gebruikt?

Ik schrijf uitsluitend in het Nederlands en baalde ervan dat de stemmen in Scrivener alleen in het Engels beschikbaar waren. Maar… Scrivener gebruikt dezelfde engine als Word en voor Word had ik Microsoft Frank die Nederlands spreekt.

Ik vond een artikel dat uitlegt hoe je een stem toevoegd. Dat blijkt ook voor Scrivener te werken. Hiervoor moet je een verandering in de Registry van Windows doorvoeren.

Ik wilde hier ook mijn NL_Frank.reg bestandje delen, maar dat is (terecht) niet mogelijk.

Prospectus onafhankelijke uitgevers voorjaar 2020

De prospectus onafhankelijke uitgevers is het resultaat van twee maanden werk en samenwerking met acht andere onafhankelijke uitgevers. Klik de omslag links voor een blik op de inhoud.

Deze prospectus is het gevolg van het idee om een gezamenlijke brochure te maken voor ‘selfpubbers’, om hun boeken en de schrijvers beter bekend te maken bij de boekhandel.

De inspiratie was de pagina op ISSUU, waar alle reguliere uitgevers in november al hun voorjaarsbrochures hadden geplaatst. Het leek mij geweldig om daar tussen te staan. Waarom was er eigenlijk niet zo’n brochure? Onafhankelijke uitgevers zitten, ondanks dat ze keihard schrijven, produceren, promoten en distribueren, op een eilandje: er is geen overkoepelende organisatie die hun belangen behartigd, slechts een hangplek op Facebook.

Toen ik het idee daar opperde, ontstond er snel een schisma tussen enthousiastelingen en criticasters, waarbij de discussie voornamelijk over de kwaliteit van de boeken in de brochure ging. Persoonlijk denk ik dat elke onafhankelijke uitgever streeft naar een uitstekende kwaliteit, maar sommigen komen daar verder in dan anderen. In ieder geval verdienen ze een voorjaarsbrochure. Uiteindelijk waren er 11 schrijvers met interesse en 4 met kritiek, die alle vier sowieso niet meededen. Dat was voor mij voldoende om het project door te laten gaan.

Met een strakke planning van een maand heb ik een ontwerp gemaakt met verschillende soorten pagina’s, en templates gemaakt voor de pagina’s waar het meeste interesse in was.  Tien auteurs meldden zich aan of had ik benaderd om mee te doen. Het idee was dat zij zelf aan de slag gingen in Word of online in Canva.

In die tijd ben ik gaan nadenken over een omslag en de caleidoscoop leek me een passend thema voor de verscheidenheid in het aanbod van onafhankelijke uitgevers. Het voorstel kreeg veel bijval en nieuwe deelnemers.

De verder invulling van de prospectus omvatte een voorwoord, een inhoudsopgave en een achterplat met de portretten en contactgegevens van de deelnemers. 

Op zich is het niet moeilijk om PDFs te genereren uit verschillende softwarepakketten, maar samenvoegen was dat wel. Voor de onlineversie kon ik de resultaten van vier verschillende kanten wel samenvoegen, maar voor het drukwerk bleek dat problematisch omdat de afstand en grootte van de snijlijnen tot het schoongesneden formaat in alle software anders was. Word zet snijlijnen op de maat van de marges, dus dat was onbruikbaar en ik moest snijlijnen in het ontwerp zelf opnemen. Andere pakketten plaatsen ze allemaal net anders. De oplossing was om de resulterende PDFs in InDesign op te nemen die die de snijlijnen te laten neerzetten. Facing pages gaan dan overlappen, maar omdat toch losse pagina’s aangeleverd moesten worden konden pagina’s onder elkaar gezet worden.

De resolutie van de barcodes bleek bij een aantal deelnemers problematisch, dus die heb ik moeten vervangen. De Pumbo barcode generator was daarbij behulpzaam, hoewel de truc om de barcode in Photoshop met de optie ‘Preserve hard edges’ aan te vergroten in de weg zat (die truc is ook de reden dat Pumbo-barcodes zo rechthoekig zijn).

Het resultaat staat online bij ISSUU en je kunt boeken van onafhankelijke uitgevers vinden in een brochure tussen die van de reguliere uitgevers. De gedrukte versie is in de maak en kan door deelnemers en geïnteresseerde besteld en verspreid worden.

Nu de taak voor de deelnemers (en eventueel andere onafhankelijke uitgevers) om de prospectus te promoten. Digitaal via e-mailberichten naar lokale en regionale boekhandels en analoog door de gedrukte versie van de prospectus in de brievenbus van een boekhandel te laten glijden of beter: persoonlijk af te geven aan de inkoper.

Komt er een Prospectus onafhankelijke uitgevers Zomer 2020? Misschien wel, een evaluatie van problemen in het proces en verbeteringen in de communicatie zal aan het licht brengen of het allemaal sneller en beter kan. En zijn er voldoende auteurs die aan zo’n nieuwe versie willen meewerken?

io? Hoezo io?

What’s in a name? Ik heb gekozen voor io als uitgeversnaam. Er zijn veel bedrijven die .io als extensie van hun bedrijfsnaam hebben, omdat het internet country code top-level domain voor het British Indian Ocean Territory io is en je er leuke woorden mee kan maken, maar io op zich bestond nog niet als bedrijfsnaam. Officieel heb ik het, mede omdat ik ‘selfpubber’ niet zo’n mooi woord vindt, onder mijn bedrijfsnaam Antoni Dol ingeschreven bij KvK onder io Independent Publisher. De merknaam moet in kleine letters geschreven worden, omdat het op die manier nog unieker is.

Hoezo io?

De betekenis van io is voor velerlei uitleg vatbaar in het Nederlands en Engels. Veel daarvan zijn van toepassing op een uitgever van sciencefictionverhalen en -romans.

Het is leuk om te weten de in de Griekse mythologie io een dochter van Inachus en minnaar van Zeus was, die in een koe veranderd werd, of een onbewoond eiland in de buurt van Kreta, nog afgezien van de bands, talen en Japanners die de naam voeren.

Mij gaat het natuurlijk om de betekenissen die wél van toepassing zijn. Zo is bijvoorbeeld Io een maan van Jupiter (zie illustratie), met connotaties met SF. Ik heb dat in een logo-ontwerp proberen vorm te geven, maar het is de vraag of dat herkend wordt.

Ook de betekenis van Input/Output is interessant. Te meer omdat mijn input als schrijver en mijn output als vormgever beiden nodig zijn om tot een eindresultaat te komen. De platte teksten zijn mijn input als sciencefictionschrijver voor de vormgeving van de omslag en het binnenwerk, die je als output van mijn output als vormgever kan lezen. Voor de vorm zou er een schuine streep tussen de i en o horen, wat geen interessante logo’s opleverden in de schetsen die ik ervoor maakte.

Dat Io ook een god in Dungeons & Dragons is, een vlinder of een Stekelige rivierslak is voor mij van minder belang dat het ‘ik’ betekend in het Italiaans en dat het, behalve als het aan het begin van een zin staat, ook in die vorm ook in kleine letters wordt geschreven.

Ik heb voor ‘io Independent Publisher’ twee logo’s gemaakt, die ik in een poll op Facebook heb gezet. Welke vind jij het beste?

Hoe ik de copyrights kreeg op Syd Mead’s Showroom illustratie

Syd Mead’s illustratie toont een elegante vrouw die van een verkoper in een showroom een zwevend vervoermiddel koopt. De zwever is rood en glanzend en de illustratie toont luchtinlaten aan de voorkant en een oranje ‘motor’ aan de achterkant, het heeft een glazen koepel, die naar een aluminium dakje loopt. In de zwever zie je twee luxe fauteuils en een middenconsole met een rode knop en wat schakelaars. Het ziet er gestroomlijnd uit. De illustratie van dit futuristische scenario is uit 1961 voor een boek ‘Concepts’ in opdracht van US Steel.

Sinds ik deze illustratie voor het eerst zag in het Dragon’s Dream boek Sentinel uit 1979, heb ik me altijd afgevraagd wie die vrouw was, waarom ze die zwever kocht, hoe die zwever werkte en wat die hazewindhond ermee te maken had. Toen ik dat twee jaar geleden combineerde met de term ‘zwaartekrachtprobleem’ had ik een verhaal dat ik kon schrijven. Het heeft meegedaan met de verhalenwedstrijd Fantastels 2017 en werd daarin 28e. Nu wordt dat verhaal het titelverhaal van de verhalenbundel ‘Het zwaartekrachtprobleem’. Omdat het verhaal gebaseerd was op de illustratie was het belangrijk om de rechten ervan te krijgen, wilde ik het op de boekomslag mogen gebruiken en voor promotiemateriaal kunnen gebruiken. Bovendien waren er twee andere illustraties in hetzelfde boek die in het verhaal beschreven scènes hadden opgeleverd.

Maar hoe vind je de houder van het auteursrecht van die illustraties? Op SydMead dot com zou je zeggen. De eerste stap was dus het contactformulier op die site. Ik kreeg snel antwoord terug:

Thank you for taking the time to send us your request.

Although these are indeed by Syd Mead, we do not control the copyrights to them and do not have access to the original art nor HI-Def images. They quite possibly are now in public domain. As work for hire, the copyrights remain with the commissioning agent, US Steel (Page 26/27 and 28A) and Philips (Page 132) and you would need to contact them for any permissions. With the exception that, as the artist, Syd Mead retains the right to all of his work to use it for his self promotion, or the promotion of his company,  Syd Mead Inc,. We cannot license it to any third party to use for their own purposes, but if this promotes Syd Mead as the artist, we have no objection to your using the art. All we would ask is that the images when re-used be [acknowledged as] created [by] Syd Mead.

Syd Mead joins me in  thanking you for your professionalism and together we wish you the best of success with your publication.

Ik kon er niet van uit gaan dat de afbeeldingen in het Public Domain waren en ik maakte de omslag niet echt om promotie voor Syd Mead te maken, dus moest ik verder zoeken. US Steel wilde uitsluitend e-mailberichten ontvangen die verband hielden met specifieke producten of diensten. Een contactpersoon voor IP of auteursrechten was nergens te vinden op hun site. Via via kreeg ik wel de verantwoordelijke bij Philips te pakken, maar zijn antwoord was bondig:

Geen toestemming van Koninklijke Philips N.V.

Ik zocht op LinkedIn naar de United States Steel Corporation en vond hun bedrijfspagina. Ik zocht naar ‘copyright’ op hun pagina, maar kreeg geen resultaat. Bladeren door de 5825 medewerkers van het bedrijf ontdekte ik de ‘Chief Intellectual Property Counsel at United States Steel Corporation, handling all global intellectual property matters, including those relating to patents, trademarks, copyrights, trade secrets, open source software, commercial and technology transfer agreements and transactions, and patent and trademark litigation.‘ Met een gratis account bij LinkedIn kan je geen contact opnemen met anderen.

Ik vond een site die de percentages gaf voor het opbouw van e-mailadressen bij USSteel en probeerde twaalf verschillende versies met de naam van deze man, allemaal naar xxxxxxx@ussteel.com. Die kwamen allemaal onbestelbaar terug. Er was waarschijnlijk een ander domain of subdomain nodig om een geldig e-mailadres te krijgen.

Met een premium account bij LinkedIn kan je wél via de site een berichtje sturen. Een premium account is de eerste maand gratis. Als je voor het einde van de maand opzegde werd je niet gefactureerd. Ik heb mijn account opgehoogd, een berichtje gestuurd en mijn account weer afgezegd zodra ik een reactie had. Dat werkte:

Hi Antoni, Would you be able to email me scans of the pages you reference and also the copyright notice page from the book? My email address is xxxxxxx@uss.com. We still own some of the Syd Mead artworks but possibly not all of them.

Ik stuurde hem een e-mailbericht met links naar de bewuste afbeeldingen die rondzwerven op het internet (want iedereen heeft om de rechten van die illustraties gevraagd, toch?) en een scan van de copyright-pagina van Dragon’s Dream’s Sentinel. Na bijna twee weken wachten, stuurde ik er een nieuw bericht achteraan, waarin ik vertelde hoe ver ik al was met het redigeren, corrigeren en vormgeven van de verhalenbundel. Daarop kwam meteen antwoord:

In reviewing the copyright notice in the 1979 book, it states that all of the copyrights to the pictures in the book are held by Syd Mead.  Is there any reason that you believe that U. S. Steel has a copyright interest in the pictures?  It seems to me that you may need to seek permission from Mr. Mead’s  estate.

Een antwoord met daarin de eerste reactie van Syd Mead Dot Com bracht uitkomst. Én de toestemming!

Thanks, that makes the issue clearer.

United States Steel Corporation consents to your publication of the pictures, and grants to you a limited royalty free license for such use to the extent that United States Steel Corporation possesses any copyright or other interest in and to the pictures.

Let me know if this is sufficient for your purposes.

Omdat ik de illustratie behalve voor de omslag van de verhalenbundel ook voor boekenleggers, Facebook en ander Point-of-Sale-materiaal wil gebruiken was er nog een mailtje voor de zekerheid nodig:

Thanks for your quick response and consent.

Do we agree on the meaning of ‘such use’ being: ‘the use of that illustrations for the cover of the book and POS material’?

Thanks again, Antoni Dol

Yes, agreed.

Nu staat de illustratie bovenaan de Facebook-pagina voor de verhalenbundel én als ‘Cover Plate’ boven de NaNoWrimo-pagina waarin ik het als project opnam (alleen te zien als je zelf ook een NaNoWriMo-account hebt). Ik ben bezig met opmaak van boekomslagen met deze illustratie voor als de verhalenbundel voor het einde van het jaar uitkomt.

Boek van de maand bij Computer Creatief!

Prototyping met onlinetools is boek van de maand maart geworden bij Computer Creatief. Dat houdt in dat Computer Creatief een artikel over het boek schreef, ze gedeeltes uit het boek aanhalen en dat ze een interview met mij plaatsten. Ik schreef ook een blog, waarin ik de laatste ontwikkelingen uitwerk van de tools die ik in het boek vergelijk.

WP_20171006_19_02_16_ProPrototyping met onlinetools is boek van de maand maart geworden bij Computer Creatief. Dat houdt in dat Computer Creatief een artikel over het boek schreef, ze gedeeltes uit het boek aanhalen en dat ze een interview met mij plaatsten. Ik schreef ook een blog, waarin ik de laatste ontwikkelingen uitwerk van de tools die ik in het boek vergelijk.

Het basisartikel is een korte versie van de flaptekst van het boek, maar geeft daarmee een goede introductie en redenen om prototypes te maken voor je apps.

Gedeeltes van de eerste hoofdstukken zijn verwerkt in een voorproefje, waarin ik dieper in ga op die redenen om prototypes te maken en welke verschillende prototypes er zijn. Dit zijn letterlijk onderdelen van het boek, die vrij toegankelijk zijn.

Ik heb de gelegenheid aangegrepen om de progressie die de onlinetools gemaakt hebben, nadat het boek eind oktober uit kwam, te verzamelen en op te schrijven in een blogpost voor Computer Creatief. Daaruit blijkt dat sommige tools nu beter concurreren met de beste tools en dat je nu zelfs VR-omgevingen kan simuleren in sommige pakketten voor prototypes voor je Apps.

Het interview is de weerslag van een prettig gesprek met Hans Frederiks, journalist,  fotograaf en redacteur van het blog van computercreatief.nl. Ik beantwoord zijn specifieke vragen over Silverlight, offlinetools, doelgroepen en testgebruikers. Daarin komt ook mijn keuze om full-time sciencefictionschrijver te worden aan bod.

Maak je apps als zelfstandig ontwikkelaar, of in een team van een paar mensen, kijk dan eens naar bovenstaande artikelen. Om te weten welke onlinetool het beste op jouw wensen aansluit kan je het boek kopen bij Van Duuren Informatica.

Njoy! Antoni Dol

 

2017 resultaten

Aan het begin van het jaar is het goed terugkijken. Wat is er gebeurd als schrijver van Science Fiction in het afgelopen jaar? Ik heb het voor instanties en mezelf op een rijtje gezet:

  • Ik ben ingeschreven in de KvK als ZZP-er.
  • Ik heb tien korte verhalen (tussen 500 en 15000 woorden) geschreven en een novelle (57000 woorden).
  • Twee verhalen heb ik ingeleverd voor de verhalenwedstrijd Harland Awards 2017. Daarvan komt uitslag op 14 april 2018. Deze verhalen zijn geredigeerd door een externe redactrice en door vijf proeflezers beoordeeld. Verhalenwedstrijd zijn springplanken voor naamsbekendheid en erkenning als professioneel schrijver. Een kwalitatief juryrapport helpt in ontwikkeling als schrijver.
  • Twee andere verhalen zijn ingeleverd voor de verhalenwedstrijd Fantastels. Een ervan is speciaal voor deze wedstrijd geschreven. Uitslag hiervan is ook eind maart, begin april.
  • Mijn eerste openbare publicatie van een sciencefictionverhaal staat in de bundel ‘Influisteraar’ van Godijn Publishing. Dit leverde verder niets op, maar ik kreeg wel leuke reacties op mijn Twitter- en Facebook-berichten.
  • Ik schreef een studieboek “Prototypes met online tools” voor Van Duuren Media, dat begin oktober verscheen. Hierover vang ik royalties, maar heb nog niets gekregen.
  • Ik schreef een studieboek “Online styleguides met Frontify” voor Van Duuren Media, dat eind begin december verscheen. Hierover vang ik ook royalties, maar heb nog niets gekregen. Ik heb contact met het bedrijf dat deze software maakt over een Engelse en eventueel Duitse vertaling ervan. Het is nog onduidelijk hoe dat afloopt.
  • Bezoeken aan schrijfevenementen (Proefles en Studiedag Schrijfacademie, Schrijfdag Schrijven Magazine) en sciencefictionevenementen (Castlefest, Borders, Comic Con Amsterdam en Utrecht) heeft contacten opgeleverd in de schrijfwereld, waar mensen mij beginnen te herkennen. Ik heb bij diverse SF- en Fantasy-uitgeverijen visitekaartjes afgegeven en gesproken over aanleveren van manuscripten.
  • Ik deed mee met “NanoWriMo” oftewel National Novel Writing Month en schreef de novelle “Alien Meetings” van 57.000 woorden. Het evenement omvatte ook een KickOff- en ‘Thank God It’s Over-party’, waar ik andere schrijvers heb ontmoet. Het verhaal wordt nu in ‘hardcopy’ door proeflezers gelezen, zodat ik het binnenkort objectief kan beoordelen Afhankelijk van hun reacties pas ik het aan en breid ik het uit tot de 75.000 woorden die uitgevers graag voor een debuut willen. Mogelijk zet ik het als e-book online voor een klein bedrag en vraag reacties van lezers.
  • Een kort verhaal is ingeleverd als basis voor een verfilming. De verfilming zou geen inkomsten opleveren. Dit is een verfilming door amateurs, maar zou interessante promotie opleveren. De selectie van het verhaal dat wordt verfilmd heeft ondertussen plaatsgevonden en het korte verhaal dat ingeleverd was als basis voor een verfilming is niet gekozen.
  • Mijn tiende korte verhaal (van 500 woorden) is ingeleverd voor een verhalenwedstrijd Het Kerstdiner van Schrijven Online met als eerste prijs een cursus van de Schrijfacademie. Uitslag is 25 januari.

Voornemens voor 2018 zijn:

  • Ik wil een verhaal in het Engels schrijven en aan internationale bladen aanbieden. Ik heb tot nu toe twee native speakers gevonden, die het verhaal vooraf willen lezen.
  • Ik wil een publicatiewaardige novelle of roman aanbieden aan een gerenommeerde Nederlandse uitgeverij.
  • In 2018 heb ik heb ik meer nationale contacten via beurzen en evenementen opgedaan. Mogelijk ook meer internationale contacten.

Happy New Year!

Complexe cirkels

Wekelijkse schrijfopdracht door schrijfcoach Corrie Gramser voor Schrijven Online:

Lees onderstaande situatie en schrijf zelf een kort verhaal van max. 300 woorden over de gebeurtenissen die eraan vooraf zijn gegaan:

Bij het uitproberen van zijn nieuwe drone met ingebouwde camera ziet de boerenzoon een lijk in het korenveld. De dode man is gekleed in een smoking en hij is geblinddoekt. Rondom het lijk staat al het koren nog overeind, er leidt geen spoor van platgetrapte halmen naartoe.

 

De lucht stoof langs hem. Zijn smokingjasje klapperde. Hij herinnerde zich dat hij een drone kreeg van zijn vader. Daarmee begon zijn jarenlange passie. Hij wou dat hij kon zien; bij nader inzien liever niet: hij had het al gezien en zou een tijdlus veroorzaken. Hij voelde dat hij steeds sneller viel.
Niemand wist wie het cadeau voor de jubilaris achterliet. Het was weer eens wat anders dan een gouden horloge. Hij probeerde alles altijd gelijk uit. Hij koos een tijdstip precies vijfendertig jaar geleden en ging midden op de ronde plaat staan, zoals aangegeven was op de gebruiksaanwijzing van de tijdmachine. Hij kwam op een ruimteschip terecht. Zijn foto’s had hij altijd bij zich. Nu was zijn kans.
Het interesseerde de reptielachtige wezens niets. Hij toonde foto’s van ingewikkelde patronen. Prachtige constellaties van verschillende groottes, met bogen die de cirkels verbonden tot regelmatige structuren: ze werden volledig genegeerd. Alleen de foto van een graancirkel van het zonnestelsel, met de zon en de planeten in hun elliptische banen, trok de aandacht van de geschubde wezens. Ze wezen met hun flexibele vingers en keken ernaar met hun bolle kameleonogen. Daarna keken ze naar hem.
Hij gaf ze de coördinaten van zijn vaders land. Daar was koren genoeg. Hij ging in de luchtsluis kijken hoe ze met hun hyperdrive-motoren graancirkels maakten als ze de onmetelijke ruimte inschoten. Door de dikke ramen zag hij rechthoekige vormen, palen, balken en richels van het ruimteschip. Het was een wanordelijk, asymmetrisch schip; geen mooie ronde schotel. Iemand bond hem een blinddoek voor. Hij hoorde dat een deur achter hem dicht schoof. Sissend en fluitend opende de deur vóór hem.
Bij het uitproberen van zijn nieuwe drone met ingebouwde camera ziet de boerenzoon een lijk in het korenveld. De dode man is gekleed in een smoking en hij is geblinddoekt. Rondom het lijk staat al het koren nog overeind, er leidt geen spoor van platgetrapte halmen naartoe.