“Die vind je toch gewoon op Fiverr,” zei mijn schrijfgroep zodra ik liet weten dat mijn boek voor de Amerikaanse markt een Native American proeflezer en redacteur behoefte.
De Fiverr app had ik al op mijn telefoon geïnstalleerd, omdat ik een keer had onderzocht wat men zoal aanbood en voor welke prijs. Ik had er nog niet veel aandacht aan besteed.
Stap 1: Het boek schrijven, vertalen en corrigeren
Het boek schreef ik oorspronkelijk in het Nederlands, voordat ik me realiseerde dat het voor Amerikanen bedoeld was. Ik vertaalde het via Google en haalde het vervolgens in hoofdstukken langs Amerikanen in de Critique Circle. Daarna corrigeerde ik het zelf nog een paar keer via Pro Writing Aid en Grammarly en ik voerde een eindcorrectie uit.
Ik schreef een “Query Letter” voor Amerikaanse agenten, omdat je in Amerika niet rechtstreeks uitgeverijen kan benaderen. Ik selecteerde op Twitter (#MSWL) en de website manuscriptwishlist een aantal agenten. Wat me weerhield om het op te sturen was dat ik niet overtuigd was dat het boek in goed Amerikaans Engels geschreven was.
Stap 2: De favorieten.
Ik zocht op Fiverr naar mensen die Amerikaans Engels proeflazen en konden redigeren wat ik geschreven had. Ik verzamelde er zo’n twintig als Favorites, en ontdekte dat het veel tijd kostte.
De site heet Fiverr omdat men voor vijf dollar een ‘gig’ kan aanbieden. Maar er zijn ook duurdere gigs. Ik extrapoleerde bedragen per woord naar de 61.300 woorden van mijn manuscript en kwam erachter dat er op basis van hun prijs drie groepen ontstonden:
- Dure, ervaren editors, met prijzen tussen de 500 en 1000 dollar met veel positieve feedback en dertig dagen levertijd.
- Gemiddelde editors met een prijs tussen de 250 en 400 dollar; vaak beginnende ‘sellers’ die meer werk zochten en het voor minder deden en eerder opleverden.
- Editors die het voor 100 dollar deden. Die laatsten trokken mijn aandacht, want geld was een dingetje.
Bij nader onderzoek bleek dat veel van de Editors in de laatste categorie in Pakistan, India of Nigeria werkten. Voor hen was 100 dollar meer waard dan het mij zou kosten. Omdat ik een Native American Speaker zocht, vielen alle buitenlandse sellers af. Een paar Amerikaanse editors bleven over, waarmee ik via Fiverr contact zocht.
Stap 3: Het verzoek
Ik vond dat het wel veel tijd kostte en vroeg me af of het niet andersom kon. Je blijkt een Request te kunnen doen, waarop sellers kunnen reageren. Dus ik schreef een korte tekst waarin ik mijn boek en mijn verzoek uit de doeken deed. Ik voegde de proloog en eerste hoofdstuk toe en een verkort boekvoorstel in het Engels met de verhaallijnen en personages. Het maximum budget was $500. De volgende ochtend had ik 29 reacties en er kwamen er nog twee binnen terwijl ik die aan het bekijken was. Dat Request heb ik gauw gepauzeerd.
Stap 4: De shortlist
Alle buitenlandse sellers kon ik snel wegstrepen, ondanks hun overtuigend geschreven teksten dat ze echt uitstekend Amerikaans Engels konden redigeren. Sommigen van die teksten bleken hetzelfde voor verschillende sellers, dus ik vermoedde templates via Fiverr. Ik hield er een stuk of zes over. De mensen met wie ik zelf contact had gezocht hield ik aan het lijntje zolang ik de shortlist bepaalde. Een enkele ervan bood aan om gratis mijn proloog en eerste hoofdstuk te redigeren als bewijs van kunnen. Ik heb hem gevraagd dat te doen.
Stap 5: De top drie
Voor het samenstellen van de top drie, vroeg ik die zes of ze iets aan het budget van $500 konden doen. Sommigen vertelden alleen hoe goed hun werk zou zijn en veranderden niets aan het aanbod, anderen zetten hun prijs wat scherper rond de 350 dollar. Enkelen werden opeens ook goedkope aanbiedingen van rond de $100. Op basis van hun ervaring, mijn budget en mijn vertrouwen stelde ik een top drie samen.
Stap 6: De proef
Ik vroeg de top drie om mijn proloog en eerste hoofdstuk te redigeren, bij elkaar 1850 woorden. Als snel kwam hun verzoek om geld daarvoor en ik besloot dat het eerlijk was om daarvoor de 5, 10 en 15 dollar te betalen die ze vroegen. Bij betaling (via iDeal) bleek dat Fiverr van buyers twee dollar extra vraagt, of een percentage van grotere bedragen. Drie redacteuren gingen voor mij aan het werk. Wat kon ik van hen verwachten?
Stap 7: De resultaten
De resultaten vielen tegen: komma weg of erbij, hier en daar een woordje en twee van de drie hadden daadwerkelijk een zin omgebouwd die ik omslachtig had opgeschreven. Sommige “verbeteringen” waren te herleiden tot foutieve suggesties van Grammerly. Eén editor liet in de definitieve versie dubbele woorden achter.
Ook de editor die gratis mijn tekst had verwerkt, stuurde mij zijn resultaat en dat was uitgebreider dan de andere drie. We hadden via Fiverr regelmatig contact en ondanks dat hij mijn naam verhaspelde, was hij met het project begaan. Ik vertelde hem dat hij te duur was en concentreerde me op mijn top drie. Wie zou ik de opdracht gunnen?
Stap 8: De misleiding
Bij nader onderzoek naar de editors bleek dat sommigen foto’s van twee verschillende personen bij hun profiel hadden staan. Een ander had een video met een ander persoon dan in de foto’s. Ik bewaarde profielfoto’s en sleepte ze in Google image search. Al gauw kwamen de stockfoto’s die op talloze sites gebruikt werden naar voren. Vervolgens werd ik achterdochtig en bedacht dat ik in de bestandsinformatie in Word de laatste bewerker kon zien en ontdekte dat geen van de namen in het document overeenkwam met namen in de drie profielen. Het waren geen Amerikaanse namen. Alle drie de profielen waren onecht.
Stap 9: De confrontatie
Ik vroeg de drie editors allemaal wie de mensen waren die aan mijn documenten hadden gewerkt. Eén ervan zette alle communicatie stop en sloot later zelfs het hele account af. Een tweede zette alleen de communicatie stop. Een derde ging met mij in overleg. Ze had een team van mensen die documenten redigeerde om aan de vraag te voldoen. Als compensatie voor het feit dat ik niet wist wie die mensen waren, wat ze konden en waar ze zich in de wereld bevonden, kreeg ik 1000 woorden gratis.
Uiteindelijk werd duidelijk dat alle drie de accounts op zijn minst discutabel waren. Ik heb ze bij Fiverr aangemeld, omdat ik ontdekte dat ze sellers ook achteraf om identificatie konden vragen. Fiverr beloonde dat met een bedankje.
Stap 10: Wat nu?
Ondertussen had ik geen editor en kwam mijn project niet verder. Ik gooide alle malafide conversaties weg en hield er twee over van mensen met wie ik zelf contact had gezocht. Eén ervan volgde een opleiding Creative Writing met focus op Fiction, maar studeerde pas af in 2025. Op haar Facebook-foto’s was ze ook wel erg jong. Ik wenste haar succes met haar studie.
Stap 11: De keuze
De ander was degene die mijn proloog en eerste hoofdstuk goed gelezen en verwerkt had. Zijn Facebook-pagina bevestigde dat hij een gepensioneerd redacteur van een magazine was. Hij baseerde zijn laatste prijsopgave op een uurtarief. Het was een Engelsman met een Amerikaanse partner.
Ik besloot hem de opdracht voor een vast bedrag van $350 en een levertijd van dertig dagen te gunnen. Hij reageerde dezelfde avond met een passend Custom Offer. Bij het accepteren en betalen ervan, bleek ik $20 aan Fiverr te moeten betalen en ik wist te achterhalen dat de seller, mits naar tevredenheid van de buyer, 20% van zijn inkomsten zal moeten afdragen. Fiverr eet van twee walletjes.
Het is niet moeilijk om blogposts te vinden van mensen die niet blij zijn met Fiverr. Het systeem is verrot, niet alleen voor buyers, zoals ik. Ook sellers moeten binnen strakke deadlines in een moordend concurrerende omgeving werken, wat vaak werk van lage kwaliteit oplevert. Vaak blijven buyers ook nog onbeperkt veranderingen vragen, die niet afgesproken zijn.
Ik ben nu in afwachting van het resultaat van mijn Engelse proeflezer en zijn Amerikaanse partner. Hij heeft tot begin juni, maar ik hoop dat hij eerder levert. En ik hoop dat het van goede kwaliteit is.